Autodesk nihayet Release 14 ile yaygın Windows dünyasına dev bir adım attı.
Evan Yares

Son yıllarda Autodesk, AutoCAD’in mazisini unutmakla suçlanıyordu. En son versiyonu olan Release 13 (R13) genelde bir hayal kırıklığı olarak görülmüştü. Geç dağıtıldı, çok sayıda hatanın ve performans problemlerinin sıkıntısını çekti. Günlük çizimleri çok az kolaylaştırdı ve kararlı bir düzeltme halini alması bir buçuk yıldan fazla sürdü.

Bunun sonucunda, ben dahil CAD endüstrisini takip eden pek çok kişi Autodesk’in, R13’ün kötü şöhretinin üstesinden gelmek için yeterince iyi bir sürüm sunup sunamayacağından kuşku duyuyorduk. ?imdi ise, Release 14’ün belki de şimdiye kadar gördüğüm en üstün yeni AutoCAD olduğunu bildirmekten mutluluk duyuyorum. Bunu sağlayan, bu versiyonun bazı özgün bitirici özellikleri olması değil; daha çok Autodesk’in, performans, üretkenlik ve yazılım kalitesi gibi temel konulara gerçekten dikkat etmiş olmasıdır. Bu sürüm, eski versiyonları kullananların ve hatta terfi etmeyeceklerini söyleyenlerin bile yeniden düşünmek zorunda kalacakları kadar iyi.

Performans
Release 13, çoğu kullanıcının masasında olandan daha fazla bilgisayar gücüne ihtiyaç duymuştu. Dahası, hafızadaki izi büyüktü ve devasa çizim dosyaları oluşturuyordu. Autodesk, R14’ü büyük ölçüde performans için ayarladı. Bu basit bir başarı anlamına gelmiyor, çünkü AutoCAD gibi karmaşık bir programda onu hızlandırmak için tek başına yapabileceğiniz birşey yoktur. Performans, pek çok küçük şeyin toplamıdır. Autodesk halihazırdaki gösterim kodunu kaldırıp attı ve onun yerine Heidi tabanlı bir grafik sistemi getirdi. Geliştiriciler, polyline ve hatch gibi geçmişte performans problemlerine sebep olan karmaşık nesneleri yeniden şekillendirdi. Birkaç program modülü için isteğe bağlı yükleme özelliğini eklediler. Bazı alanlarda, pek çok küçük ilerleme sağlayan iyi ayarlamalar yaptılar. Netice, 32 MB RAM’li Pentium sınıfı bir makinedeki Windows 95 ya da NT altında, DOS’ta çalışan AutoCAD R12 kadar hızlı bir program. Aslında, Autodesk’in bunu başarabileceği aklımın ucundan bile geçmezdi, fakat yaptığım test bunun gerçekleştiğini kesinleştirdi.

Verimlilik
Hızlı etkileşim performansı sergileyen bir CAD programı yapmak, zor bir iş. Fakat, özellikle köklü mirasına bakılırsa, temelde daha verimli bir CAD programı yapmak ise daha farklı bir olaydır. Release 14, ortalama kullanıcının daha üretken hale gelmesini kolaylaştıran birkaç yeni numaraya sahip.

Benim en beğendiğim, verimlilik artırıcı, sezgisel bir nesne yakalama sistemi olan yeni AutoSnap fonksiyonu. Anlamı: İmlecin altındaki nesneleri izler ve operatörün müdahalesine ihtiyaç duymadan önemli geometrik noktaları bulur. Meselâ, imleci bir çizginin üzerine getirirseniz, AutoCAD, başlangıç ya da bitiş noktasına imlecin nerede olduğuna bağlı) bir işaret ikonu koyacaktır. Çoğu çizimler, bu gibi önemli geometrik noktalara (bitiş noktaları, orta noktalar, merkezler, vs.) bakılarak yapıldığından, bu önemli bir zaman kazandırıcı olabilir.

Bu özellik, AutoCAD için yeni olmasına rağmen, rakiplerinde uzun süreden beri mevcut. Ashlar bu teknolojiyi, 1980’lerin sonunda çıkardığı Vellum ürününde popüler hale getirmişti. Bence, uzun süredir AutoCAD kullananlar, bu özellik olmadan şimdiye kadar nasıl dayandıklarını merak edecekler. (Aynı zamanda, Autodesk’in onu AutoCAD’e dahil etmesinin neden bu kadar geciktiğini de merak edebilirler. (Ancak bu ayrı bir hikaye.)

Daha ince bir verimlilik artırıcısı ise Microsoft Foundation Classes (MFC) kütüphaneleri üzerine kurulan diyalog kutularına geçilmesi olmuş. Autodesk arabirim konusunda seneler boyu kendi bildiğini okudu. Fakat R14 ( yalnızca Windows 95 ya da NT altında çalışıyor), neredeyse maksimum Microsoft uyumlu. Bu değişiklik, AutoCAD’i Windows tabanlı programlara alışık olanlara daha yakın kılıyor ve bu, kullanıcının toplam verimliliğinde iyi bir artış anlamına gelir.

MFC aynı zamanda, AutoCAD’in API’larını geliştirmeye de yardımcı oluyor. AutoCAD, üçüncü şahıslar tarafından sağlanan hemen her konudaki add-on’larıyla, her zaman için bir geliştiricinin CAD sistemi olmuştur. Yeni MFC-uyumlu ObjectARX API’ı (“Odak” kutusuna bakınız.) geliştiricilere, daha önce sahip olmadıkları kadar iyi kontrol ve yetenekleri sunuyor. R14 aynı zamanda, Visual Basic ya da Visual Basic for Applications’da ustalaşmış kullanıcıların AutoCAD’i kişiselleştirmelerine izin verecek olan ActiveX Automation’ı (eskiden OLE Automation deniyordu) destekliyor. Aslında, ActiveX Automation çok hızlı ve ObjectARX’in yaptıklarının çoğunu yapar. En önemli farkı, özel nesneler oluşturmak için bir özellik olmamasıdır.

Verimlilikte sıklıkla atlanan bir konu da baskıdır. CAD programları, genelde büyük plotter’ları kullanmaları ve kalite için titiz istekleriyle genel uygulamalardan ayrılırlar. Autodesk, R14’te baskıyı üç değişik yoldan geliştirdi. İlk olarak, R14’ün yeni dahili yazıcı sürücüleri OLE nesnelerini idare ederler. Eğer bu sürücüleri standart Windows sistem yazıcı sürücülerinin yerine kullanırsanız, daha iyi performans alırsınız ve çıktı kalitesi üzerine daha fazla kontrolünüz olur. İkincisi, R14 artık network sürücüleriyle, ayarlama gerektirmeksizin düzgün bir şekilde çalışıyor. Ve üçüncüsü, R14 bir grup baskı programıyla geliyor, böylece işin tamamını bir çırpıda gönderebilirsiniz.

R14 CD’sinde aynı zamanda, bir adet gelişmiş grup çizim (plotting) programı da bulunuyor. Bu, çizimin hangi alan ve katmanlarının çizileceğini kontrol etmenizi sağlıyor. Çizimin kenarına kullanıcı bilgisini basan bir çizim damgalama fonksiyonunu da içeriyor. Bu gelişmiş versiyon aynı zamanda, çizimlerin toplu bir listesi ile bir “çizim testi” (plot test) yapabiliyor. Bu şekilde, bir çizimin herhangi bir bölümünün bozuk ya da kayıp olduğunu, hakiki kağıda bir çizim yapmadan tespit edebilirsiniz. Bu gerçek bir zaman kazandırıcı olabilir.

Kalite
Autodesk, R13’ün kalite problemlerinden ötürü bazı problemlerle karşılaşmıştı. ?irket sonunda bu problemleri düzeltmişti, fakat R14’le tarihin tekerrür etmemesi için gereken tedbirler alındı. Bu inceleme, R14’ün gayet kararlı bir beta versiyonunda yapılmıştır. Kusursuz değil, ama keşfettiğim hatalar, kolay çözümleri engelleyen berbat mavi-ekran kilitlenmeler yerine çoğunlukla işlevsel aksaklıklardı (takip etmesi ve düzeltmesi kolay olanlardır). Ayrıca, ürünü test ettiğimiz sırada, Autodesk bir çıkış tarihi duyurmamıştı. Bu da, programın, yazılım gerçekten hazır olduğunda dağıtılacağını gösteriyor. (Not: Baskı sırasında, Autodesk’in yeni versiyonu sunuldu.)

Hataların hayatın bir parçası olduğunu herkes bilir. Henüz cevaplanmamış sorulardan biri, Autodesk’in onları düzeltme işine nasıl yaklaşacağı. Firmanın aldığı bir tedbir, ücretli bir güncelleme aboneliği servisi. Fakat bunun haricinde de terfi etme imkânı bulunup bulunamayacağı ise belli değil.

O Halen AutoCAD
AutoCAD R14, yepyeni bir ürün değil; sadece Autodesk’in 15 yıldır sattığının daha düzgün, daha hızlı ve daha verimli bir versiyonu. Hâlâ çok pahalı. R14 hakkında burada anlattıklarımdan daha fazlası var. Geliştirilmiş rendering, daha iyi OLE nesne desteği ve daha güçlü yazıcı sürücülerini içeriyor. Bunların yanında, çok iyi olmamış bazı şeyler de var (meselâ, 32 karakterin üzerindeki ya da boşluk içeren blok isimlerine izin verilmiyor).

Yine de Release 14, CAD için küçük bir adımı, Autodesk için ise büyük bir adımı temsil ediyor. Firma, 15 yaşındaki bir CAD programını alıp 21. yüzyıla hazırlama sürecinin belki de yüzde 80’ini tamamlamış bulunuyor. Halen yapılacak işler var ve Release 14, Autodesk’in kesinlikle bunu yapabileceğini ispatlıyor ve yapacaktır da.

Evan Yares CAD yazılımları hakkında yazıyor ve ders veriyor. Kendisine [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.

Çeviren: Murat Gürle

©McGraw-Hill Inc. /BYTE